Nachtmerries: werkelijkheid of symbolisch?

Tijdens het schrijven van mijn boek Dromen en seksueel misbruik kwam mijn uitgeefster Ivonne Meeuwsen met het idee of ik het leuk zou vinden om blogs te schrijven. Jazeker vond ik dat een leuk idee. Omdat ik niet zo gauw een titel wist gaf ze mij een paar waaronder deze: Nachtmerries: werkelijkheid of symbolisch? Ik vertel er graag iets over.

Nachtmerries: werkelijkheid of symbolisch

Bij (bijna) iedere droomuitleg die ik geef begin ik zo: Misschien dat je het al wist, maar veel – zo niet alles – wat je ziet in de droom heeft te maken met jezelf. Mocht het van toepassing zijn dan vertel ik dit erbij: de overledene is echt, hij is zichzelf, maar wat hij doet en/of zegt is dan weer symbolisch.

Symbolisch dus, al lijkt dit niet altijd zo

Ik zal een voorbeeld geven: door niet ophoudende verwaarlozing had mevrouw R. al heel jong heel erge nachtmerries. Ze vertelt: ‘Mijn moeder had een hekel aan mij, dat heeft ze ook heel duidelijk aan mij laten merken. Van mijn vader weet ik niets. Mijn moeder heeft mij vanaf mijn geboorte ‘verhuurd’ aan mannen. Ze mishandelde me tot bloedens toe. Ik ging zelden naar school. En dan opeens werd ik opgehaald door strenge mensen en moest ik naar een tehuis en later naar internaten. Ik was nog heel jong toen ik dit droomde: een man doet zijn sperma in mijn mond. Ik vond het zulke nare dromen. Mijn moeder zijn toen tegen me: ‘Sperma hoort bij het leven’. Ik ben bang voor mannen.’

Uitleg

Dit heb ik haar verteld: ‘In eerste instantie lijkt deze droom niet zo heel erg. Kijk maar: als je droomt over een penis betekent dit mannelijke macht. Dit bezit jij dus, ook toen je nog heel jong was. Het is een man in je droom (geloof me, dit kan heel anders in de droom). Deze man ben jij, het zijn eigen wijze mannelijke krachten. Mannelijke krachten zijn doorzettingsvermogen, daadkracht en doelgerichtheid. De wijsheid hierin is dat jij weet wanneer je deze krachten in moet zetten in het dagelijks leven. Je was dus veel sterker dan jezelf in de gaten had.

Het lijkt erger dan het is

Ook het beeld masturbatie lijkt erger dan het is. Het zal betekenen dat je iets héél graag wil. En nog mooier, in je gedachten heb je hierin geen obstakels. Nou, dat klopt wel want jij wilde net als alle kinderen een lieve moeder en niet zo’n serpent als jij had. In het mooiste geval zou deze droom betekenen: je had je wijze mannelijke krachten bij je om met je mannelijke krachten te zeggen dat je iets héél graag wilde (in jouw geval een goed leven). Wat ik zeg: in het mooiste geval. Want dit kán je niet van een kind vragen. Ja, iets heel eenvoudigs als dat je heel graag met je vriendinnetjes wilde zwemmen. Nu? Met wat jou werd aangedaan? Deze droom had je nooit en nooit mogen hebben. Je hebt ‘m wel gekregen, je had psychische hulp moet hebben. Laat ik het zo zeggen: als je bij mij was geweest als kind dan had ik je meteen doorgestuurd naar een kinderpsycholoog. Ook als ik niets had geweten wat jou werd aangedaan. Deze droom is veel te ontrustend. Ook was ik naar de politie gegaan, naar jouw huisarts en naar je ouders om te vragen wat hier in vredesnaam aan de hand was. Dit een droom die een kind absoluut niet mag hebben. Bij mij zouden alle alarmbellen afgaan.

Een hallucinatie

Iets kan héél echt lijken terwijl het toch echt symbolisch is. Om een voorbeeld te noemen: dat je een dikke zwarte spin zo onder je dekbed ziet verdwijnen. Dit kan heel eng zijn, ook als je in het echt niet bang ben voor spinnen. Het betreft in dit geval een hallucinatie. Dit fenomeen speelt zich af op de grens van slapen naar waken, of van waken naar slapen. Omdat het in je nabij omgeving afspeelt, je bed in dit geval, denk je werkelijk dat je een spin zag. In het echt ga je misschien even naar het toilet en dan kan het heel goed zijn dat je toch nog even gaat kijken dat er een spin onder je dekbed zit. Nee dus, het is allemaal symbolisch. Wat het betekent? Dat je je bewust moet worden (te zien aan het bed) dat je door een angst heen moet. Ook kan het betekenen dat je je moeder iets wil vertellen dat je al (heel) lang op je hart hebt. Het is te zien aan dat een spin een moedersymbool is.

Is een droom dan altijd symbolisch?

Nee. Als je bijvoorbeeld een horrorfilm die avond daarvoor hebt gezien dat is het niet heel raar dat je in je droom geslacht wordt. Dit wordt een dagrest genoemd en kun je scharen onder: het was maar een droom. Droom je vaker dat dieren of mensen worden geslacht of dat jezelf wordt geslacht dan kan het betekenen dat je (heel) veel innerlijke pijn met je meedraagt.

Er kan wel meer aan de hand zijn, al laat de droom dit niet altijd meteen zien. Dit doet de droom om je te beschermen, het zou anders veel te groot zijn om in een keer te behappen.

Een vermomming?

Soms ik de werkelijkheid inderdaad te groot (voor een kind) en dan kan de droom je ook nu beschermen door een vermomming te gebruiken.

Meer van Jacqueline Voskuil

Ziek zijn is beter worden

We leven in bijzondere tijden waarbij vraagtekens opkomen bij dingen die we voorheen als vanzelfsprekend beschouwden. Wat is vrijheid? Wat is veiligheid? Leven we nog wel in een democratie? Heeft de regering echt het beste met ons voor? Maar ook hele basale, concrete dingen waar een vraagteken bij komt te staan. Bestaan virussen? Zijn vaccins onschuldig en ongevaarlijk? In mijn zoektocht naar antwoorden kom ik soms bijzondere nieuwe zienswijzen tegen en ik verwonder mij.

Vragen stellen

Eerst een algemene beschouwing over vragen stellen, want juist het stellen van vragen is in de coronaperiode gedemoniseerd. Je mocht geen twijfels hebben of vragen stellen over het beleid, de maatregelen of de wettelijke gronden waarop dat gebaseerd was. Angst was de motor en de factor waarmee alle maatschappelijke discussie in de kiem gesmoord werd.

Zwijgen is een probleem

Dat ‘niet mogen praten’ komt mij bekend voor. Dat is bij seksueel misbruik ook het mechanisme. Mensen doen er maar al te vaak het zwijgen toe, uit angst niet geloofd te worden, voor sociale uitsluiting of dat ze zelf de schuld krijgen. Al vrij vroeg in de Coronaperiode kom ik tot de conclusie dat juist die dingen waarover je géén vragen mag stellen om nader onderzoek vragen.

Onderzoek

Door mezelf de vraag te stellen of de virus-theorie wel bewezen is, kwam ik al snel op alternatieve zienswijzen. Het gaat te ver om hier dieper op virussen in te gaan, maar als je open staat voor een mogelijke alternatieve verklaring van ziekte, is dit filmpje over exosomen wellicht interessant voor je.

Een nieuwe manier om over ziekte te denken

De ‘virussen’ zijn vijanden die bestreden moeten worden. Je levert een strijd tegen kanker, die je verliest of overwint. Het medische denken zit vol van strijd en oorlog. De zachtheid en liefdevolle aandacht die zo helend kan zijn is ver te zoeken. Naar mijn smaak hebben we een heel nieuw denkraam of paradigma nodig om naar ziekte (en beter worden) te kijken. Want met een medisch/technisch denken red je het niet, zoveel is mij wel duidelijk

Ziekte en trauma

We weten, uit het grote ACE-onderzoek dat ernstige ziekte sterk correlleert met traumatische ervaringen in de kindertijd, die in het lichaam wordt opgeslagen. Dat veronderstelt een zekere mate van causaliteit. Er is (vaak) een periode waarin het slachtoffer geen last lijkt te hebben van wat er is gebeurd. Ik vraag me af of de fysieke klachten die samenhangen met seksueel misbruik ook te genezen zijn door het helen van het trauma. Dit is in elk geval mijn persoonlijke ervaring, maar ook wat ik zie in mijn praktijk.

Een veilige situatie

Klachten, herbelevingen, nachtmerries en/of de fysieke klachten (kijk hier voor een lijst van mogelijke klachten) noem ik vaak: een uitnodiging om te helen. Om te helen moet aan een aantal voorwaarden zijn voldaan, de belangrijkste daarvan is dat het veilig moet zijn.

Veiligheid eerst

Pas als je uit de bedreigende situatie bent, als het misbruik gestopt is en je wordt niet meer in nieuwe situaties misbruikt, pas dan kan je aan heling toekomen. Anders is het alsof je een bad leegschept maar de kraan open laat. Het helpt natuurlijk wel wat tegen het overlopen, maar het zet niet echt zoden aan de dijk.

Afbouw van noodconstructies

De klachten ontstaan doordat de noodmaatregelen niet meer nodig zijn. Je begint je meer te herinneren van je verleden. Je wordt je steeds meer bewust van het feit dat wat er gebeurd is, seksueel misbruik was. Dat het je leven negatief beïnvloed heeft en op welke manieren. Dat je allerlei overlevingsstrategieën hebt, mechanismen die inmiddels zo automatisch gaan dat het lijkt alsof je er geen invloed op hebt.

Bewustzijn is het begin

Met het bewustzijn begint het afbouwen van al deze noodconstructies. Maar daarmee komt ook pijn, verwarring, angsten en emoties naar boven. Het lijkt wel alsof het allemaal ineens nog erger wordt. Dat is waarom het zo belangrijk is dat je vanuit een veilige situatie, een veilige plek, naar het verleden kunt kijken. Ook is het belangrijk dat het langzaam gaat, of beter gezegd, op een tempo gaat dat jij kunt dragen.

Wat wij ziek zijn noemen, ís in feite beter worden!

Hoe vervelend de klachten ook zijn, het goede nieuws is dat je aan de beterende hand bent. Helen gaat niet vanzelf en het is vaak een flinke klus. Het is geen prettige ervaring, niemand gaat voor zijn plezier in traumatherapie. Maar helen kán wel. En als je klachten hebt, ben je dus al begonnen.

 

De diepte van drijfveren; een soep van licht!

Het in dagboekstijl geschreven boek van José is indrukwekkend. Haar schrijfstijl is direct, haar tekeningen ‘in your face’ (let op, kan triggeren). Zij deelt haar ervaringen van seksueel misbruik, de psychoses die ze doormaakte en ook hoe moeilijk het daarna was om zonder die psychoses verder te leven. Haar reis naar heling en haar enorme verrukking in het leven komt dwars door de bladzijdes heen.

Psychoses als verlichtingservaringen

Uit haar bol gaan, zoals José haar psychotische ervaringen noemt, is een oplossing voor de herbelevingen en herinneringen, haar depressieve gevoelens en de algemene stress van haar leven. In haar psychoses ervaart zij zichzelf en de wereld anders. Lichter.

Drijfveren om te leven

De korte stukjes in dit dagboek zijn filosofisch, soms opbeurend dan weer wat donkerder in hun inhoud. Maar de stukjes waarin het ‘kleine meisjes praat’ betreft, zijn zonder uitzondering indrukwekkend. Zelden zag ik zo helder verwoordt wat seksueel misbruik voor een kind betekent.

Voor wie is De diepte van drijfveren geschikt?

Ik zou dit boek niet aanraden voor mensen die nog helemaal aan het begin van hun heelwordingsproces staan. Daarvoor is het waarschijnlijk te triggerend, te ‘in your face’. Wanneer je wat verder bent of voor hulpverleners lijkt het me bijzonder geschikt, omdat het daadwerkelijk een inkijkje biedt in de impact die seksueel misbruik heeft op kleine meisjes. Of het voor mensen met psychoses geschikt is, daar kan ik niet echt over oordelen. Wél vind ik het verfrissend dat een psychose in het boek niet een probleem wordt weggezet. Het is gewoon een deel van wie de auteur is.

Pluspunten

  • helder, niet mis te verstaan taalgebruik
  • openhartig
  • diepgaand

Minpunten

  • losse stukjes, soms wat chaotisch

Al met al is het een boek wat voor iemand die een vergelijkbare geschiedenis heeft bevrijdend kan zijn. Gewoon omdat José ongegeneerd en ongenuanceerd haar eigen waarheid spreekt.

Lancering boek: Dromen en seksueel misbruik

Zaterdag, 29 april 2023, hebben we het boek ‘Dromen en seksueel misbruik’ gelanceerd. Het was een betekenisvolle gebeurtenis voor alle aanwezigen, maar in het bijzonder natuurlijk voor de auteur Jacqueline Voskuil.

Jacqueline Voskuil

Jacqueline schreef eerder boeken over dromen en gaat daarbij moeilijke onderwerpen niet uit de weg. Dromen over de dood bijvoorbeeld, kunnen, zo vertelt zij, een heel positieve uitleg hebben. Jammer dat veel mensen die verontrustende dromen hebben, niet voor een uitleg komen, want in veel gevallen kan ik mensen met mijn uitleg geruststellen.

Dromenboek: Dromen en seksueel misbruik

Wanneer is een droom nou verontrustend en wanneer niet. Dromen over het seksueel misbruik zelf kan heel naar zijn, maar soms is de boodschap van de droom desondanks heel positief. Maar, zo legt Jacqueline uit, soms lijkt een droom heel vrolijk, maar gaan bij mij toch alarmbellen rinkelen.

Kun je uit een droom afleiden of iemand seksueel misbruikt is?

Jacqueline vertelt: Uit een enkele droom kun je nooit met zekerheid afleiden dat iemand seksueel misbruikt is. Wel kan ik je vertellen dat álle dromen die ik voor dit boek opgestuurd heb gekregen zéér verontrustend waren. Er kwamen dromen en symbolen langs die een kind eigenlijk niet mag dromen. Als ik zo’n droom krijg, zonder achtergrondinformatie, dan stel ik wel vragen aan de droomster. Vaak komen er dan hele heftige verhalen uit naar voren.

Het eerste dromen en seksueel misbruik boek word uitgereikt aan Vicky BergmansDe lancering en uitreiking van het eerste boek

Tijdens een feestelijke lancering is het een goed gebruik om het eerste boek aan iemand te geven die van betekenis is geweest voor het boek. Deze eer viel Vicky Bergman te beurt. Zij zet zich met stichting ‘Samen één’ in voor het doorbreken van taboe’s.

Vicky Bergman

Vicky is slachtoffer van seksueel misbruik. Haar verhaal zet zij in om taboe’s te doorbreken. Over de droomuitleg van Jacqueline vertelt zij: ‘Ik had haar niet veel verteld over mijn achtergrond, maar wat zij uit mijn eerste droom wist te halen verbaasde mij enorm. Hoe heeft ze dat uit die droom weten te halen? Het heeft me heel erg geholpen, juist omdat het zo’n bevestiging gaf van wat mij is aangedaan.’

volg je dromen, zij weten de wegVerhalen die hoop bieden

Vicky’s droom en uitleg staan in het boek, net als de verhalen van vele andere vrouwen die seksueel misbruik hebben meegemaakt. De verhalen bieden hoop aan slachtoffers die last hebben van vaak vreselijke dromen. Dromen hebben een boodschap en als je deze boodschap weet te verstaan, helpen ze je verder op je levenspad.

Het boek is vanaf nu te koop

Het boek is vanaf nu te koop via onze webwinkel of te bestellen bij de boekhandels. Heb jij een droom die je dwars zit? Wil jij weten wat jouw droom betekent? Je kunt Jacqueline benaderen via haar website voor een droomuitleg.